Powered By Blogger

piątek, 5 stycznia 2024

Pomnik I wojny światowej w dawnej wsi Lipki/Leipe...

Dzisiaj przedstawiam pomnik z I wojny światowej znajdujący się w nieistniejącej wsi Lipki niem. Leipe. 

 

Lipki (alt. Lipna; niem. Leipe) – dawna wieś-uroczysko w Polsce, w województwie lubuskim, w powiecie żarskim, w gminie Brody. 

Leżały wśród lasów na południe od Brodów, przy bocznej drodze na wschód od Marianki. W pobliżu znajduje się lądowisko leśne Marianka.

Po miejscowości nie pozostało nic oprócz wykarczowanego placu z zarysem dawnych dróg. Nazwa Lipki zachowała się w nazwie nadleśnictwa.

Po II wojnie światowej wieś Leipe znalazła się na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. II okręg administracyjny – Dolny Śląsk), gdzie utworzyły gromadę Lipki w gminie Brody. 28 czerwca 1946 gmina Brody – jako jednostka administracyjna powiatu żarskiego – weszła w skład nowo utworzonego woj. wrocławskiego. 6 lipca 1950 wraz z całym powiatem żarskim weszły w skład nowo utworzonego woj. zielonogórskiego.

W 1954 roku Lipki weszły w skład gromady Brody, gdzie włączono ją do nowo utworzonego powiatu lubskiego w tymże województwie. Tam przetrwały do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zielonogórskiego. - www.wikipeda.pl


Leipe na Mapie WIG z 1934  Źródło http://maps.mapywig.org/m/WIG_maps/series/100K_300dpi/P41_S19_344_GUBEN_(GUBIN)_1934_300dpi.jpg

Źródło https://www.facebook.com/BrodyPfoertenVirtualMuseum

Źródło https://www.facebook.com/BrodyPfoertenVirtualMuseum


Źródło https://www.facebook.com/BrodyPfoertenVirtualMuseum


 



                Pomnik wojenny z 1921r, upamiętniający ofiary I Wojny Światowej. Na pomniku były nazwiska mieszkańców Leipe, poległych w tej wojnie.
                                   Źródło https://www.facebook.com/BrodyPfoertenVirtualMuseum

Źródło https://polska-org.pl/9126056,foto.html?idEntity=9126003 Leipe (łuż. Lippe) - karczma Otto Lehmana. Ta otoczona lasem wieś położona była nieopodal drogi z Brodów (Pförten) do Zasiek (Forst). W przedwojennych opisach przewija się nazwa Leiper Gärten, z racji okalających poszczególne gospodarstwa płoty , ogrody pełne drzew owocowych. Efekt dopełniały drzewa liściaste rosnące na skraju lasu. Leipe była raczej wsią biedną. Ziemie ubogie, a działki daleko. Prawie w każdym gospodarstwie hodowano krowy, ale z braku pastwisk krowy musiały cały rok stać w oborach, paszę trzeba było dowozić. We wsi była karczma Otto Lehmanna, gdzie odbywały się wesela, a czasem, podczas polowań bawił się tam hrabia Bruhl. Leipe miała jedną charakterystyczną cechę, z której była znana w całym powiecie Sorau (Żary). Domy przy głównej ulicy, były połozone tylko od północnej strony. Od południowej strony stały rodzinne piece chlebowe, a między nimi była remiza strażacka. Aż do XXw nie docierała poczta do Leipe. Mieszkańcy pocztę odbierali w gospodzie, w oddalonym 2km Marienhain (Marianka).Na wschód od Leipe znajdował się leśniczówka zwana Heideschäferei, ponieważ władcy hodują tu owce do 1864 roku. Po 1945r wieś opuszczona i rozebrana. Czy mieszkali tam Polacy? Czy miała nadaną polską nazwę? Źródeł brak. Jednym z nielicznych śladów po Leipe jest fragment pomnika wojennego z 1921r.  Domy mieszkalne były położone po północnej stronie głównej drogi, natomiast rodzinne piece chlebowe, otoczone ogrodami, stały po stronie południowej. (Gregor Golin - teksty żródłowe Ursula Balzer)


Źródło https://polska-org.pl/9126095,foto.html?idEntity=9126003











PREZES


czwartek, 28 grudnia 2023

Granica polsko-gdańska w Kolniku...

Na południowym skraju wsi Kolnik, przy drodze krajowej 91 znajduje się miejsce pamięci uwieczniające przebieg granicy między Polską a Wolnym Miastem Gdańsk w latach 1920-1939. Obok słupa granicznego i kamieni z godłami Polski i Gdańska jest też obelisk upamiętniający zastrzelonego przez Niemców 16 sierpnia 1939 r. w tym miejscu polskiego pogranicznika Michała Różanowskiego.

W latach 1773-1918 Kolnik podlegał administracji zaboru pruskiego, w 1919 znalazł się na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Do 1 września 1939 na południe od Kolnika przebiegała granica pomiędzy Wolnym Miastem Gdańskiem i Polską. 16 sierpnia 1939 nad ranem zginął tu patrolujący granicę żołnierz 2 Batalionu Strzelców z Tczewa Michał Różanowski, zastrzelony po pomyłkowym przekroczeniu granicy. 

1 września 1939 Kolnik został włączony do niemieckiej III Rzeszy. Wiosną 1945 znalazł się ponownie w Polsce.

Michała Rożanowski– żołnierz 2 Batalionu Strzelców z Tczewa. Różanowski jest postacią praktycznie nieznaną. Zginął w 1939 roku z rąk pograniczników Wolnego Miasta Gdańsk. Wypadek miał miejsce na dwa tygodnie przed wybuchem II Wojny Światowej – 16 sierpnia w Kolniku koło Pruszcza Gdańskiego, gdzie przebiegała granica pomiędzy Polską a WMG. Po śmierci jego zwłoki trafiły do Gdańska, gdzie dopuszczono się profanacji na jego szczątkach. W miejscu jego śmierci znajduje się zapomniany pamiątkowy głaz, a jego ciało pochowano na cmentarzu w Tczewie. Ówczesna polska prasa donosiła o szczegółach tego tragicznego wydarzenia:

Zwłoki śp. Michała Różanówskiego, żołnierza zastrzelonego przez celników gdańskich, przed wydaniem ich władzom polskim zostały w najohydniejszy sposób zniekształcone. Komisja polska, która dokonała oględzin zwłok, stwierdziła w swym protokóle tę niesłychaną profanację. Profanację tę stwierdziła także sekcja przeprowadzona przez lekarza przy sądzie grodzkim w Tczewie, która wykazała, że zwłoki były na terenie Wolnego Miasta sekcjonowane, przy czym stwierdziła przy zwłokach brak 5, 6, 7 i 8 żebra po stronie lewej oraz brak przepony. Poza tym sekcja ta stwierdziła w jamie brzusznej tych zwłok chaotycznie ułożone narządy ciał obcych, a mianowicie: macica zmieniona nowotworowo, druga macica z przydawkami i pochwą, płuca gruźliczo zmienione, łożysko, mostek dziecięcy, odłamki czerepu kostnego dziecięcego, kręgosłup zmieniony chorobowo, nerki pochodzące od różnych osobników w ilości czterech, dwa języki wraz z przełykiem i tchawicą, część śledziony, wątroba, bardzo liczną ilość tkanki mózgowej, szereg najrozmaitszych strzępów różnych tkanek, kawałki słomy i drzewa, kłos żyta, trociny oraz 6 kartek z różnymi napisami. - http://traugutt.org/100-rocznica-urodzin-michala-rozanowskiego/





Zdjęcia pochodzą z https://dawnytczew.pl/forum/viewtopic.php?t=2751 i przedstawiają grób Michała Różanowskiego na cmentarzu w Tczewie 

 

Odnowiony grób był wzorowany na grobie Alfonsa Rzoska 




Zdjęcia pochodzą z https://dawnytczew.pl/forum/viewtopic.php?t=2751 i przedstawiają grób Alfonsa Rzoska  na cmentarzu w Tczewie 















PREZES